Karayolunda araç sürme yasağı, genellikle olağanüstü hava koşulları (kar yağışı, yoğun sis, buzlanma), doğal afetler, trafik kazaları veya güvenlik gerekçeleriyle yetkili makamlar tarafından alınan bir tedbirdir. Bu yasak, tüm araç trafiğini veya belirli araç türlerinin trafiğini durdurabilir. Ancak aşağıdaki kurallara uymayan sürülerin karayolunda araç sürme yasağı kanunlara göre kesin olarak yasaklanmıştır. Bu araç sürme yasaklarını gelin birlikte inceleyelim.
Karayolunda Araç Sürme Yasağı
Rehber →
1-Uyuşturucu Kullananların Araç Sürme Yasağı
Uyuşturucu ve keyif verici maddeleri almış olarak karayolunda araç sürmek yasaktır. Bu hükme uymayanlar derhal araç kullanmaktan men olunur ve mahkemeye sevk edilir. Mahkemece hafif para, 6 ay hafif hapis ve sürücü belgesinin iptali ile cezalandırılır.
Uyuşturucu Kullanarak Araç Sürmenin Cezaları
Uyuşturucu kullanarak araç kullanan kişilere, Türk Ceza Kanunu ve Karayolları Trafik Kanunu çerçevesinde çeşitli cezai yaptırımlar uygulanır. Bu yaptırımlar arasında;
- Hapis Cezası: Uyuşturucu madde kullanarak araç kullanmak, Türk Ceza Kanunu’na göre suçtur ve hapis cezası ile cezalandırılır.
- İdari Para Cezası: Karayolları Trafik Kanunu’na göre belirlenen miktarda idari para cezası uygulanır.
- Sürücü Belgesine El Konulması: Sürücü belgesi, belirli bir süreliğine veya süresiz olarak geri alınır.
- Trafikten Men: Belirli bir süreliğine trafiğe çıkma yasağı uygulanır.
2-Alkol Kullananların Araç Sürme Yasağı
Hususi otomobil sürücüleri kanlarındaki alkol miktarı en çok 0,50 promil olacak kadar alkol alarak araç kullanabilirler. Diğer araç sürücülerinin alkollü araç kullanmaları yasaktır. Bu kurallara uymayanlar, geriye doğru 5 yıl içinde birinci defa 6 ay, ikinci defada da 2 yıl süre ile sürücü belgeleri elinden alınır. para ve 15 ceza puanı ile cezalandırılır. Ayrıca bu sürücüler eğitime tabi tutulurlar. Üçüncü defa tekrarı halinde bu sürücüler, 6 ay hapsolunurlar; psikoteknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonrası 5 yıl geçtikten sonra uygun olanlara sürücü belgesi iade edilir. Uygun olmayanlara ise sürücü belgesi verilmez. Alkollü olarak ölümlü yada yaralamalı trafik kazasına neden olunması halinde ağır kusurun varlığı kabul edilir.
Alkolün Sürüş Üzerindeki Etkileri
- Reaksiyon Süresinin Uzaması: Alkol, sinir sistemini yavaşlatarak sürücünün fren yapma veya direksiyonu çevirme gibi reflekslerini önemli ölçüde yavaşlatır.
- Koordinasyon Bozukluğu: Denge ve koordinasyon bozukluklarına neden olarak, aracın kontrolünü zorlaştırır.
- Görme Bozuklukları: Çift görme, görüş alanının daralması gibi görme bozukluklarına yol açarak, sürücünün çevresini doğru algılamasını engeller.
- Karar Verme Zorluğu: Riskleri değerlendirme ve doğru kararlar verme yeteneğini azaltarak, tehlikeli durumları fark etmeyi güçleştirir.
- Uyku Hali: Uyku hali ve yorgunluk hissi yaratır, sürücünün dikkatini dağıtır ve tepki verme süresini uzatır.
Alkollü Sürüşün Sonuçları
- Trafik Kazaları: Alkollü sürücülerin yol açtığı trafik kazaları, ölümlere ve yaralanmalara neden olur.
- Cezai İşlemler: Alkollü araç kullanmak, yasal olarak suçtur ve ciddi cezai yaptırımlar getirir. Bu yaptırımlar arasında para cezası, ehliyetin geri alınması ve hatta hapis cezası bulunmaktadır.
- Sosyal ve Ekonomik Kayıplar: Kazalar sonucu oluşan maddi hasarlar, tedavi masrafları ve kaybedilen iş günleri gibi ekonomik kayıpların yanı sıra, ailelerin dağılması ve toplumsal kayıplara da yol açar.
3-Sürücü Belgesi Olmadan Kullananların Araç Sürme Yasağı
Sürücü belgesi olmayanların veya sürmeye yetkili oldukları araçlar dışındaki araçları karayolunda sürmesi yasaktır. Geçerli sürücü belgesi olmadan trafiğe çıkanlara para cezası ile birlikte ilk tespitte 1-2 ay, tekrarı halinde 2-3 ay hapis cezası verilir. 18 yaşındaki küçükler için bu ceza, aynı sürelerle çocuk ıslah evlerinde ıslah edilmek suretiyle yerine getirilir.
Ehliyetsiz Araç Kullanmanın Cezası
Ehliyetsiz araç kullanan kişilere, Karayolları Trafik Kanunu’na göre idari para cezası uygulanır. Ceza miktarı, aracın türüne ve sürücünün daha önceki trafik ihlallerine göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca, ehliyetsiz araç kullanmak, trafik kazası durumunda sigorta şirketlerinin tazminat ödememesi gibi ek sorunlara da yol açabilir.
Ehliyetsiz Araç Kullanmanın Sonuçları
- Cezai İşlemler: İdari para cezası, ehliyetin geri alınması gibi cezai işlemlerle karşılaşılır.
- Trafik Kazaları: Ehliyetsiz sürücülerin trafik kazası yapma riski daha yüksektir. Bu durum, hem sürücünün hem de diğer kişilerin hayatını tehlikeye atabilir.
- Sigorta Sorunları: Trafik kazası durumunda sigorta şirketleri, ehliyetsiz sürücüye tazminat ödemeyebilir.
- Sosyal ve Ekonomik Kayıplar: Kazalar sonucu oluşan maddi hasarlar, tedavi masrafları ve kaybedilen iş günleri gibi ekonomik kayıpların yanı sıra, ailelerin dağılması ve toplumsal kayıplara da yol açabilir.
4- Çalışma ve Dinlenme Sürelerinin Dışında Araç Kullanma Yasağı
Ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan motorlu araç sürücülerinin veya bir yarar karşılığında sürücülük yapanların 24 saatlik herhangi bir süre içinde; toplam olarak 9 saatten ve devamlı olarak 4,5 saatten fazla araç sürmeleri yasaktır. 4,5 saatlik devamlı sürmeden sonra en az 30 dakika dinlenmek zorunludur.
Otobüs, kamyon ve çekici araçlarında çalışma, sürme, dinlenme sürelerinin tespit takograf cihazı ile yapılır.
Sürücü ve yolcular toplu taşıma araçlarında sigara içemez.
Karayolunda Araç Sürme Yasağı yazımız şimdilik bu kadar.